Douwe de Haan

Arbeidsjurist

Op dit moment verblijven er veel vluchtelingen in Nederland. Een groot aantal vluchtelingen heeft geen werk. Werkgevers vragen zich af wanneer zij een vluchteling een arbeidsovereenkomst kunnen aanbieden. In deze bijdrage geven wij handvatten om deze vraag te beantwoorden.

Juridisch kader

Nederland heeft het recht op toegang tot de arbeidsmarkt ten aanzien van vreemdelingen procedureel geregeld in de Wet arbeid vreemdelingen (WAV).

Vaak worden vluchtelingen onder één noemer geschaard. Voor het beantwoorden van de vraag of en onder welke voorwaarden een vluchteling mag werken is het echter belangrijk om onderscheid te maken tussen de volgende groepen:

  1. Vluchtelingen die nog in afwachting zijn van een beslissing op hun asielverzoek
  2. Toegelaten vluchtelingen (de zgn. asielstatushouders)
  3. Uitgeprocedeerde asielzoekers

Vluchtelingen die nog in afwachting zijn van een beslissing op hun asielverzoek

Als een vluchteling nog geen status heeft, kan een werkgever een tewerkstellingsvergunning aanvragen indien de vreemdeling minimaal zes maanden in een asielprocedure zit. De tewerkstellingsvergunning wordt voor maximaal 24 weken binnen een totale termijn van 52 weken verleend.

Toegelaten vluchtelingen (de zgn. asielstatushouders)

Als een vreemdeling van de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) een verblijfsvergunning heeft ontvangen, wordt hij (asiel)statushouder. Hij verkrijgt daarmee onbeperkt toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Op het verblijfsdocument staat een zogenaamde arbeidsmarktaantekening. Statushouders kunnen ook ondernemer worden. Hiervoor gelden geen andere regels dan voor Nederlandse ingezetenen.

Uitgeprocedeerde asielzoekers

Een uitgeprocedeerde asielzoeker heeft geen toegang (meer) tot de Nederlandse arbeidsmarkt. U kunt hem/haar geen arbeidsovereenkomst aanbieden.

Verblijfsdocument

Het is belangrijk om het verblijfsdocument van de vluchteling te controleren als u wilt weten of hij mag werken. Als op de achterzijde van het document staat “Arbeid vrij toegestaan. TWV niet vereist”, dan mag de vreemdeling onbeperkt arbeid verrichten in Nederland en gelden voor hem dezelfde regels als voor Nederlandse ingezetenen. U kunt de vluchteling in dienst nemen voor de duur die op het verblijfsdocument vermeld staat.

Premies en subsidies

Het is goed mogelijk dat u als werkgever recht hebt op een premiekorting, proefplaatsing of andere stimuleringspremie als u een vluchteling (met een bijstandsuitkering) in dienst neemt. Op het moment dat u overweegt een vluchteling in dienst te nemen, adviseren wij u te onderzoeken welke mogelijkheden er voor u zijn.

Inlenen van vluchteling via uitzendonderneming

Als een vluchteling via een uitzendonderneming bij u aan het werk gaat, gelden voor het verifiëren en bewaren van het identiteitsbewijs andere regels dan bij een werknemer met de Nederlandse nationaliteit. Deze regels zijn vastgelegd in artikel 15 van de WAV:

  1. De vluchteling verstrekt een identiteitsbewijs aan de uitzendonderneming en stelt de uitzendonderneming in de gelegenheid een kopie van dit document te maken.
  2. De uitzendonderneming moet aan de inlener een kopie van het identiteitsbewijs verstrekken.
  3. De inlener stelt de identiteit van de vluchteling vast.
  4. Kopie van het identiteitsbewijs moet tot 5 jaar na uitdiensttreding door de inlener worden bewaard.

Boetes

Het niet voldoen aan de voorwaarden van de WAV (dus ook met betrekking tot de verificatie- en bewaarplicht) kan tot hoge boetes voor de werkgever/inlener leiden.

Afsluitend

In deze bijdrage zijn we ingegaan op de vraag onder welke omstandigheden een werkgever een vluchteling in dienst kan nemen. Op het moment dat op het verblijfsdocument staat “Arbeid vrij toegestaan. TWV niet vereist” is er geen beletsel om een vreemdeling een dienstverband aan te bieden. Op het moment dat u een vreemdeling inleent via een uitzendonderneming is het belangrijk om rekening te houden met de aangepaste regels met betrekking tot verificatie- en bewaarplicht van het identiteitsbewijs.

Wanneer u naar aanleiding van deze bijdrage vragen hebt, kunt u contact opnemen via douwe@florys.nl of 0184 – 208 208.