Arbeidsmigratie: naar een toekomstbestendige inzet

Op verzoek van de minister van SZW schreef de Sociaal-Economische Raad (SER) een advies over arbeidsmigratie. De SER pleit voor een gerichte en duurzame inzet van arbeidsmigranten. De SER wil misstanden aanpakken, investeren in technologie en het Nederlandse arbeidspotentieel beter benutten. Ook moet de instroom van arbeidskrachten uit derde landen beter gereguleerd worden. Het doel: kwalitatief goed werk voor iedereen, minder afhankelijkheid van goedkope arbeid en een arbeidsmarkt die toekomstbestendig is. In dit artikel informeren we je over de hoofdlijnen van het SER-advies.  

Arbeidsmigratie is onmisbaar, maar vraagt om herziening 

De Nederlandse economie draait mede op internationale arbeidskrachten. Jaarlijks komen er steeds meer arbeidsmigranten naar Nederland, vooral uit Midden- en Oost-Europa. Inmiddels werken er tussen de 735.000 en 1,1 miljoen internationale arbeidskrachten in ons land. Hoewel dit tekorten opvangt en economische groei stimuleert, roept het ook vragen op over de fysieke en maatschappelijke draagkracht. De SER maakt zich zorgen over: 

• De kwetsbare positie van laagbetaalde arbeidsmigranten. 
• Het ontbreken van een bredere beleidsvisie op arbeidsmigratie. 
• De beperkte aansluiting op maatschappelijke transities. 

Vier thema’s voor verbetering 

De SER stelt vier pijlers voor om arbeidsmigratie toekomstbestendig te maken: 

1. Bescherming van laagbetaalde arbeidsmigranten 

Arbeidsmigranten worden nog te vaak ingezet via onwenselijke constructies, met slechte arbeids- en woonomstandigheden. De SER pleit voor: 

• Hardere aanpak van misstanden, zoals onderbetaling. 
• Boetes gekoppeld aan bedrijfsomzet en stillegging bij ernstige overtredingen. 
• Versterking van de rol van de Arbeidsinspectie. 
• Wettelijke inkomensgarantie bij eerste tewerkstelling. 
• Betere registratie en huurbescherming. 
• Een breed gedragen gedragscode voor goed werkgeverschap, verankerd in cao’s. 

2. Investeren in arbeidsbesparende technologie 

De beschikbaarheid van goedkope arbeid remt investeringen in technologie. De SER wil: 

• Overheidsstimulering van innovatie via aanbestedingen en fiscale regelingen. 
• Sectorale kenniscentra en productiviteitspaden. 
• Convenanten met streefcijfers om arbeidsmigratie te beperken. 
• Aandacht voor sociale innovatie en werkkwaliteit. 

3. Betere benutting van het Nederlandse arbeidspotentieel 

Er is nog veel onbenut arbeidspotentieel in Nederland. De SER adviseert: 

• Opschaling van succesvolle pilots en structurele financiering per regio. 
• Meer verantwoordelijkheid voor gemeenten bij begeleiding van asielzoekers. 
• Uniform social return-beleid bij aanbestedingen. 
• Taalonderwijs en loopbaanontwikkeling in cao’s. 
• Beleid voor re-integratie en vrijwillige terugkeer van dakloze EU-arbeidskrachten. 

4. Gerichte instroom uit derde landen 

Voor sectoren als ICT en zorg blijft instroom van buiten de EU nodig. De SER wil: 

• Strengere aanpak van misbruik van de kennismigrantenregeling. 
• Duidelijke juridische kaders voor grensoverschrijdende detachering. 
• Meer begeleiding voor werkgevers bij arbeidsmigratiebeleid. 
• Behoud van internationale studenten en talent. 
• Gerichte werving van vakmensen onder goede voorwaarden. 

Conclusie: arbeidsmigratie van waarde 

De SER streeft naar een arbeidsmarkt waarin internationale arbeidskrachten bijdragen aan kwalitatief goed werk en maatschappelijke doelen. Goed werkgeverschap, technologische innovatie en benutting van eigen arbeidspotentieel staan centraal. Zo wordt Nederland minder afhankelijk van arbeidsmigratie, terwijl arbeidskrachten die komen betere bescherming en perspectief krijgen. 

Als je naar aanleiding van bovenstaande informatie vragen hebt, kun je contact opnemen met je contactpersoon bij Florys. Je kunt ook bellen met ons algemene nummer 0184-208208 of een e-mail sturen naar info@florys.nl.