Op staande voet ontslag? Zo voorkom je een juridisch mijnenveld

October 3, 2025

Een op staande voet ontslag is één van meest ingrijpende maatregelen die een werkgever kan nemen: het dienstverband eindigt per direct, zonder opzegtermijn, zonder transitievergoeding en vaak zonder recht op WW. Toch blijkt in de praktijk dat veel ontslagen op staande voet vaak juridisch wankel is. Daarom kan een vaststellingsovereenkomst (VSO) vaak een verstandiger alternatief zijn. In dit artikel lees je hoe je een ontslag op staande voet ombuigt naar een VSO, waar je op moet letten en hoe je juridische risico’s beperkt.


Waarom is ontslag op staande voet risicovol?

De wet stelt strenge eisen aan een op staande voet ontslag. Er geldt een drieledige toets:

  1. Dringende reden ontslag
    Er moet sprake zijn van een ernstige gedraging, zoals diefstal, fraude, grove belediging, bedrog, sabotage of ernstige verstoorde arbeidsrelatie. De gedraging moet zo ernstig zijn dat van de werkgever niet verwacht kan worden het dienstverband voort te zetten.
  2. Onverwijld 
    Het ontslag moet direct (onverwijld) worden gegeven zodra de werkgever bekend wordt met de dringende reden ontslag. Er mag geen onnodige vertraging zitten tussen de constatering en het ontslag.
  3. Direct meedelen van de reden
    De werkgever moet meteen de werknemer in duidelijke termen laten weten waarom het op staande voet ontslag wordt gegeven. Latere aanvulling van de reden is in beginsel niet toegestaan.


Gevolgen van een geldig ontslag op staande voet:

Een ontslag op staande voet heeft zware consequenties voor een werknemer:

  • Geen recht op transitievergoeding
  • Geen recht op WW-uitkering (de werknemer wordt geacht verwijtbaar werkloos te zijn)
  • De arbeidsovereenkomst eindigt per direct zonder opzegtermijn


Bij onzorgvuldigheid loopt de werkgever daarom het risico dat het op staande voet ontslag vernietigbaar is en kan de werknemer (via de kantonrechter) herstel in dienst of een schadevergoeding eisen.


Hulp nodig bij een op staande voet ontslag?

Onze arbeidsjuristen van Florys staan voor jou klaar! Wil je sparren over een concrete casus of heb je vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.

Contact opnemen

De kracht van een vaststellingsovereenkomst (VSO)

Een vaststellingsovereenkomst, ook wel beëindigingsovereenkomst genoemd, is een overeenkomst tussen werkgever en werknemer om het dienstverband met wederzijds goedvinden te beëindigen. Een VSO biedt uitkomst wanneer je twijfelt over de juridische houdbaarheid van een op staande voet ontslag.


Voordelen van een VSO:

  • Je voorkomt een langdurige en kostbare rechtszaak.
  • Je kunt in de overeenkomst afspraken maken over de einddatum, een eventuele vergoeding en een neutrale formulering van de reden van vertrek.
  • Bij een correct opgestelde VSO blijft in de regel het recht op WW-uitkering voor de werknemer behouden.


Waar moet je op letten bij een VSO:

  • Het aanbieden van een VSO mag niet ten koste gaan van de onverwijldheid van het ontslag. In de praktijk betekent dit dat je eerst het ontslag op staande voet moet aankondigen, maar tegelijkertijd een VSO kunt aanbieden onder een duidelijke voorwaarde: als de werknemer niet akkoord gaat, blijft het ontslag op staande voet staan.
  • Let in op de formulering van de reden van het ontslag.  Als de VSO impliceert dat de werknemer verwijtbaar heeft gehandeld, kan dit leiden tot verlies van het recht op WW.
  • Neem in de VSO een bedenktijd op van 14 dagen. Als deze bedenktijd niet expliciet in de overeenkomst is opgenomen, geldt op grond van de wet automatisch een bedenktijd van 21 dagen.  
  • Laat de VSO juridisch toetsen, bij voorkeur door een arbeidsjurist.



Praktische tips voor werkgevers

  • Onderzoek eerst zorgvuldig wat er is gebeurd en of er daadwerkelijk sprake is van een dringende reden ontslag.
  • Moet je nader onderzoek doen? Zet de werknemer dan tijdelijk op non-actief en houd hem op de hoogte van de voortgang en verwachte uitkomst.
  • Verzamel schriftelijk bewijs en nodig de werknemer uit voor een hoor en wederhoor-gesprek.
  • Handel snel, maar de tijd voor juridisch advies.
  • Formuleer de ontslagbrief zorgvuldig. Vermeld de dringende reden ontslag en het aanbod van een VSO.
  • Laat de werknemer geen werkzaamheden meer verrichten tijdens de bedenktijd voor de VSO.
  • Zorg dat de werknemer niet het gevoel krijgt dat hij onder druk wordt gezet om te tekenen. De VSO moet vrijwillig en zonder dwang tot stand komen.
  • Wees realistisch: een VSO vereist vaak een financiële tegemoetkoming om aantrekkelijk te zijn voor de werknemer.


Wanneer is een vaststellingsovereenkomst (VSO) een betere keuze?

In veel gevallen is een goed onderhandelde VSO voor beide partijen aantrekkelijker dan het juridische risico van een op staande voet ontslag.


Een vaststellingsovereenkomst (VSO) verdient overweging als:

  • Het bewijs voor de dringende reden ontslag niet waterdicht is.
  • Je reputatieschade of escalatie (onrust, mediaclaim) wilt vermijden.
  • Je de werknemer een zekere compensatie wilt bieden én een zachte manier van uitdiensttreding wilt faciliteren.
  • Je de rechtszekerheid wilt vergroten en de kans op een langdurige rechtszaak wilt minimaliseren.



Waarom specialistisch advies cruciaal is

Bij Florys begrijpen we dat elk ontslag een unieke casus is. Onze arbeidsjuristen kunnen helpen bij:

  • Het analyseren of er feitelijk sprake is van een geldige dringende reden ontslag.
  • Het opstellen of controleren van de VSO.
  • Onderhandelingen met de werknemer.
  • Juridische risico-analyse (zoals risico op vernietiging van het ontslag).

Zo zorg je dat je juridisch sterk staat én dat je de menselijke kant niet uit het oog verliest.


Florys denkt met je mee

Bij Florys begrijpen we dat elke ontslagsituatie maatwerk is. Onze arbeidsjuristen helpen je om de juiste afweging te maken tussen een ontslag op staande voet en een vaststellingsovereenkomst (VSO). We zorgen ervoor dat je juridisch sterk staat én dat je de menselijke kant niet uit het oog verliest.


Wil je sparren over een concrete casus of heb je vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.

Contact opnemen

Veelgestelde vragen over ontslag op staande voet en de VSO

Wat is een op staande voet ontslag precies?

Een ontslag op staande voet is een onmiddellijke beëindiging van het dienstverband zonder opzegtermijn of vergoeding, vanwege een dringende reden.


Wanneer mag een werkgever op staande voet ontslag geven?

Dit mag alleen bij ernstige gedragingen, zoals diefstal, fraude, bedrog of een ernstig verstoorde arbeidsrelatie, en moet direct worden meegedeeld.


Waarom is een op staande voet ontslag vaak risicovol?

Omdat de wet strenge eisen stelt. Bij fouten in procedure of bewijs kan de rechter het ontslag vernietigen, waardoor de werknemer recht kan hebben op herstel of een schadevergoeding.


Wat is het voordeel van een vaststellingsovereenkomst (VSO)?

Een VSO voorkomt juridische onzekerheid, biedt ruimte voor afspraken over vergoeding en einddatum en houdt vaak het recht op WW in stand.


Waar moet je op letten bij het opstellen van een VSO?

Zorg voor een neutrale formulering van de reden, neem bedenktijd op en laat de overeenkomst juridisch toetsen om risico’s te beperken.

Meer weten over arbeidsrecht?

Uitzend cao 2026: impact op beloning, pensioenregeling en kostprijs voor uitzendondernemers.
September 18, 2025
Ontdek wat de uitzend cao 2026 betekent voor jouw uitzendbureau: gelijkwaardige beloning, nieuwe pensioenregeling en invloed op de kostprijs.
Arbeidsrecht lorysF
August 5, 2025
Wat is arbeidsrecht en waarom is het essentieel voor werkgevers? Ontdek hoe kennis van arbeidsrecht conflicten voorkomt en jouw positie als werkgever versterkt.
By Richard Florys July 22, 2025
Eens in de 15 jaar actualiseert de Kamer van Koophandel de SBI-codes. Dat is nu in 2025 opnieuw aan de orde. In dit bericht leggen wij uit wat dit voor jou als ondernemer betekent. Wat is een SBI-code? Ieder bedrijf dat zich inschrijft in het Handelsregister krijgt één of meer SBI-codes. Een SBI-code is een getal van vier of vijf cijfers en geeft aan wat de activiteit van een bedrijf of organisatie is. Als bedrijf omschrijf je zelf wat je doet en daarna geeft de KVK je de bijbehorende SBI-code. Voor elke bedrijfsactiviteit krijg je dan een aparte SBI-code. Wijziging per 2025 In september 2025 staat de wijziging van SBI-codes gepland. Dit betekent dat SBI-codes kunnen veranderen en dat er nieuwe codes bijkomen. Op basis van je bedrijfsactiviteiten wordt bepaald welke nieuwe codes voor je onderneming gaan gelden. Het is van belang om te controleren of de gegevens die in het Handelsregister staan actueel zijn. Als je bedrijfsactiviteiten veranderen, moet je deze wijzigingen doorgeven aan de KVK. Het is dan de bedoeling om kort, bondig én duidelijk te omschrijven wat je doet als bedrijf. Als de KVK besluit om je SBI-code(s) aan te passen, wordt mogelijk aanvullende informatie bij je opgevraagd. Wat betekent de wijzing voor jou als organisatie? Wil je weten wat je SBI wordt vanaf september, dan is het mogelijk om via de site van de KVK de zoekmachine te gebruiken. Vanaf september is het nieuwe overzicht ook inzichtelijk op KVK.nl. Daar is ook het zogenoemde ‘schakelschema’ te vinden waar de oude en nieuwe codes worden vermeld. Er wordt bij organisaties op verschillende manieren gebruik gemaakt van de SBI-codes. Ga dus na voor welke gebieden deze wijziging invloed heeft voor jouw organisatie; denk daarbij bijvoorbeeld aan verzekeringen op basis van SBI-codes of financieringen, vergunningen of subsidies. Wij raden daarom aan om voor jouw bedrijf na te gaan of er SBI-codes wijzingen. Vragen naar aanleiding van bovenstaande informatie? Dan kun je contact opnemen met je contactpersoon bij Florys. Natuurlijk kun je ook bellen met ons algemene nummer 0184-208208 of een e-mail sturen naar info@florys.nl .
By Richard Florys July 22, 2025
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft medio juli de aangepaste zzp-wet gepubliceerd: het wetsvoorstel verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Deze wet moet meer duidelijkheid geven over de kwalificatie van werkrelaties en biedt handvatten voor het beoordelen van schijnzelfstandigheid. Voor uitzendondernemers en intermediairs die werken met zzp’ers is het belangrijk om te weten wat er verandert en hoe je je hierop kunt voorbereiden. Drie hoofdelementen van de nieuwe wetgeving De aangepaste zzp-wet bestaat uit drie pijlers: Invoering van een rechtsvermoeden van werknemerschap bij een laag uurtarief Als een zzp’er minder dan 36 euro per uur verdient én er sprake is van structurele ondergeschiktheid of inbedding in de organisatie, dan wordt vermoed dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. De bewijslast ligt dan bij de opdrachtgever om aan te tonen dat er géén sprake is van werknemerschap. Verduidelijking van het gezagscriterium De wet verduidelijkt wanneer er sprake is van gezag, bijvoorbeeld als de opdrachtgever bepaalt hoe het werk moet worden uitgevoerd, of als de zzp’er werkt onder toezicht of leiding. Dit criterium is cruciaal bij het beoordelen van de arbeidsrelatie. Invoering verwacht per juli 2026 De minister streeft ernaar dat het wetsvoorstel per juli 2026 wordt ingevoerd. Er is niet voorzien in overgangsrecht, zodat de nieuwe regels direct voor alle situaties van toepassing zijn. Vijf criteria voor het aannemen van werknemerschap Het wetsvoorstel introduceert vijf criteria die gezamenlijk bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Deze zijn: Werkinhoudelijke aansturing : de opdrachtgever bepaalt hoe het werk moet worden uitgevoerd. Organisatorische inbedding : de werkzaamheden zijn onderdeel van de kernactiviteiten van de organisatie. Geen ondernemersrisico : de opdrachtnemer loopt geen financieel of commercieel risico. Geen eigen investering : er is geen sprake van substantiële investeringen in bijvoorbeeld gereedschap, materiaal of marketing. Geen eigen concurrentiepositie : de opdrachtnemer bouwt geen eigen klantenkring op en profileert zich niet zelfstandig op de markt. Als aan meerdere van deze criteria wordt voldaan, is de kans groot dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Criteria voor zelfstandig ondernemerschap Om als zelfstandig ondernemer te worden aangemerkt, moet een opdrachtnemer aan meerdere kenmerken voldoen: Financiële risico’s : deze dienen bij de zzp’er te liggen evenals de verantwoordelijkheid voor de resultaten van de werkzaamheden. Herkenbare en zelfstandige uitvoering van de werkzaamheden: de zzp’er dient bij de uitvoering van de werkzaamheden als zzp’er herkenbaar te zijn. Specifieke kennis : de zzp’er dient te beschikken over specifieke kennis, werkervaring of vaardigheden die niet structureel aanwezig zijn in de onderneming van de opdrachtgever. Opdracht van beperkte omvang : de opdracht is voor korte duur en/of een beperkt aantal uren. Kenmerken van ondernemerschap : er dienen kenmerken te zijn die wijzen op ondernemerschap van de zzp’er voor soortgelijke werkzaamheden (extern ondernemerschap). Wat betekent dit voor jou als uitzendondernemer of bemiddelaar? Werk je met zzp’ers in de bemiddeling, dan is het belangrijk om je processen en overeenkomsten opnieuw tegen het licht te houden. Denk aan: Het beoordelen van uurtarieven en de mate van zelfstandigheid; Het aanpassen van modelovereenkomsten; Het heroverwegen van de inzet van zzp’ers in functies met veel aansturing of inbedding; Het trainen van recruiters en accountmanagers in het herkennen van risico’s op schijnzelfstandigheid. Alternatief: Zelfstandigenwet De politieke partijen VVD, D66, CDA en SGP in de Tweede Kamer hebben gezamenlijk een wetsvoorstel geschreven: de Zelfstandigenwet. Ook dit wetsvoorstel beoogt de positie van zzp’ers te verduidelijken. Onduidelijk is op dit moment nog welke van deze twee wetsvoorstellen een meerderheid zal krijgen. De kans is groot dat elementen uit beide voorstellen samengevoegd zullen worden tot één wetsvoorstel. Als je naar aanleiding van bovenstaande informatie vragen hebt, kun je contact opnemen met je contactpersoon bij Florys. Je kunt ook bellen met ons algemene nummer 0184-208208 of een e-mail sturen naar info@florys.nl.
Arbeidsconflict Florys
July 18, 2025
Wat is arbeidsrecht en hoe pas je dit goed toe? Florys ondersteunt werkgevers met deskundig advies over arbeidsovereenkomsten, ontslag en arbeidsregels.
Douwe legt uit over de nieuwe zzp wet aan werkgevers die hiermee te maken krijgen.
October 18, 2024
Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst weer handhaven op de inzet van zzp’ers met de nieuwe zzp wet. In de volksmond wordt gesproken over nieuwe zzp regels, maar in feite worden de bestaande regels vanaf 2025 weer gehandhaafd. De nieuwe regels zzp 2025 hebben gevolgen voor zzp’ers, opdrachtgevers en intermediairs. Het wordt belangrijk om te beoordelen of iemand echt als zelfstandige werkt of dat er sprake is van een dienstverband. Florys biedt hierbij advies en helpt je om te voldoen aan de nieuwe zzp regels. Navigeer naar de juiste informatie: Handhaving Belastingdienst: handhavingsmoratorium wet dba Beoordelen arbeidsrelatie Wetgeving: Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden Dienstverlening intermediairs Dienstverlening Florys Vrijblijvend gesprek met specialist